Tandsteen lijkt onschuldig, maar kan heel wat schade veroorzaken aan tanden en kiezen. Het ontstaat wanneer tandplak te lang blijft zitten en hard wordt, vaak op plekken waar je moeilijk bij kan.
Zelf tandsteen verwijderen is niet eenvoudig, maar er zijn wel manieren om de vorming te beperken en je mondgezondheid beter te beschermen.
In deze blog krijg je 5 tips die je thuis kan toepassen, en leggen we uit wanneer een tandarts of mondhygiënist toch echt nodig is.
Wat is tandsteen?
Tandsteen is verharde tandplak die zich vastzet op je tanden en kiezen. Waar tandplak nog met dagelijks poetsen en flossen te verwijderen is, kan tandsteen alleen weggenomen worden door een tandarts of mondhygiënist.
Het ontstaat wanneer tandplak te lang blijft zitten en in contact komt met mineralen uit het speeksel. Hierdoor verhardt het tot een ruw oppervlak waar opnieuw tandplak en bacteriën op kunnen hechten.
Als tandsteen niet tijdig wordt verwijderd, kan het tandvlees irriteren en leiden tot ontstekingen zoals gingivitis of zelfs tandvleesontsteking. Daarom is het belangrijk om de vorming van tandsteen zoveel mogelijk te voorkomen met een goede dagelijkse mondhygiëne.
Beperk de oorzaak: goed poetsen en reinigen
Tandsteen vormt wanneer tandplak te lang op je tanden blijft zitten. Die plak hardt uit tot verharde afzettingen langs je tanden en tandvlees. Dit kan je tandvlees irriteren en zelfs ontstoken tandvlees veroorzaken.
Door tandplak tijdig weg te nemen, voorkom je dat het verandert in tandsteen. Zo blijft je gebit gezond en verklein je het risico op bloedend tandvlees, slechte adem en gaatjes.
Een goede basis is dus tweemaal per dag je gebit reinigen en extra aandacht besteden aan moeilijk bereikbare plaatsen tussen je tanden en kiezen. Daar krijgt tandplak vaak de kans om zich vast te zetten.
Poets twee keer per dag met zachte, niet-schurende middelen
Bij het poetsen telt niet alleen hoe vaak je poetst, maar ook waarmee. Een zachte tandenborstel of een elektrische tandenborstel helpt om tandplak grondig te verwijderen zonder het tandglazuur te beschadigen.
Gebruik tandpasta die mild is voor je glazuur en vermijd schurende producten. Zo hou je je tanden witter en blijft je tandvlees gezond. Wie dagelijks goed poetst, voorkomt dat er een laagje plak blijft zitten dat kan verharden tot tandsteen.
Door deze gewoontes vol te houden, geef je bacteriën minder kans en werk je stap voor stap aan een schone mond en een gezond gebit.
Spoel voorzichtig met lauwe zoutoplossing
Een lauwe zoutoplossing kan helpen om de mond te reinigen en het tandvlees te kalmeren. Het werkt licht ontsmettend en kan bloedend tandvlees tijdelijk verlichten.
Spoel een paar keer per dag kort na het eten, maar doe dit voorzichtig. Hard spoelen kan het tandvlees irriteren en net averechts werken. Deze eenvoudige gewoonte draagt bij aan een schone mond en een fris gevoel.
Gebruik tussenragers of floss om plak tegen te gaan
Poetsen alleen haalt niet alle tandplak weg. Vooral tussen je tanden en kiezen blijven voedselresten en bacteriën vaak zitten. Tussenragers of floss zijn daarom onmisbaar om het gebit grondig te reinigen.
Door dagelijks te flossen of ragers te gebruiken, geef je tandsteen minder kans om zich te vormen. Dit helpt niet alleen bij het schoonhouden van je gebit, maar ook bij het voorkomen van tandvleesontsteking en andere vervelende gevolgen.
Let op met huismiddeltjes: wat werkt en wat tast je glazuur aan?
Sommige mensen grijpen naar baking soda of citroensap om tandsteen te verwijderen en hun tanden witter te maken. Hoewel dit tijdelijk resultaat kan geven, tast het ook het tandglazuur aan. En eenmaal beschadigd, kan glazuur zich niet herstellen.
Kies liever voor veilige methodes zoals een zachte tandenborstel, floss of professionele producten die speciaal ontwikkeld zijn om tandplak en tandsteen tegen te gaan. Zo hou je je gebit gezond zonder onnodige risico’s te nemen.
Wanneer moet je naar de tandarts?
Zelf tandsteen verwijderen lukt tot op zekere hoogte, maar voor een grondige reiniging blijft een bezoek aan de tandarts of mondhygiënist noodzakelijk. Zij gebruiken speciale instrumenten waarmee verharde tandplak veilig kan worden weggehaald.
Ga zeker langs als je last hebt van bloedend tandvlees, een slechte adem of als je merkt dat je tanden grondig poetsen geen verschil meer maakt. Professionele controle voorkomt dat tandsteen zich verder opstapelt en helpt om ontstoken tandvlees te vermijden.
Wat moet je absoluut vermijden?
Probeer nooit met scherpe voorwerpen zelf tandsteen weg te krabben. Dit kan het tandvlees irriteren, kleine wondjes veroorzaken en zelfs blijvende schade toebrengen aan het tandglazuur.
Ook huis-, tuin- en keukenmiddelen die te schurend zijn of zuren bevatten, hebben meer nadelen dan voordelen. Wil je tandsteen voorkomen, dan zijn goed poetsen, flossen en regelmatige controles de veiligste aanpak.
Veelgestelde vragen over verdoving bij de tandarts
Kan ik tandsteen echt zelf verwijderen?
Tandsteen verwijderen lukt thuis niet volledig. Je kunt wel tandplak aanpakken door goed poetsen en flossen, zodat tandsteen minder kans krijgt om zich te vormen. Voor bestaande tandsteen is een tandarts of mondhygiënist nodig, omdat die speciale instrumenten gebruiken om je gebit grondig te reinigen.
Zijn huismiddeltjes zoals baking soda veilig?
Baking soda kan tandplak gedeeltelijk losmaken, maar het is schurend en tast op termijn het tandglazuur aan. Voor dagelijks gebruik is het dus niet veilig. Gebruik liever tandpasta met tandsteenremmende eigenschappen en houd je mond gezond met regelmatige poetsbeurten.
Helpt een elektrische tandenborstel tegen tandsteen?
Een elektrische tandenborstel kan tandplak veel efficiënter verwijderen dan een gewone borstel. Omdat tandsteen ontstaat uit verharde tandplak, helpt elektrisch poetsen indirect om tandsteen te voorkomen. Zodra er echter verharde tandplak aanwezig is, moet het professioneel verwijderd worden.
Wanneer volstaat mondhygiëne en wanneer is professionele reiniging nodig?
Dagelijkse mondhygiëne met goed poetsen, flossen en spoelen houdt tandplak en bacteriën onder controle. Toch kan er tandsteen blijven zitten op moeilijk bereikbare plaatsen. Merk je bloedend tandvlees, slechte adem of zie je harde aanslag langs de tandrand, dan is een professionele reiniging bij de tandarts of mondhygiënist nodig.
