Een tand afgebroken. Wat doe je dan?
Of het nu gaat om een klein stukje tand of een groot stuk dat afgebroken is, je wil weten hoe je dit het beste aanpakt. Moet je snel naar de tandarts? Kan een afgebroken tand hersteld worden? En hoe gaat dat precies?
In deze blog lees je wat je moet doen als een tand afbreekt, welke behandelingen mogelijk zijn en wanneer je beter meteen naar de tandarts gaat. Zo weet je waar je aan toe bent.
Wat moet ik doen als mijn tand volledig is afgebroken?
Wanneer een tand volledig afgebroken is, is het belangrijk om snel te handelen. Een afgebroken tand hersteld men het best zo snel mogelijk, liefst nog op dezelfde dag.
Ga bij voorkeur direct naar je eigen tandarts. Als dat niet lukt, neem dan contact op met een spoeddienst. Hoe sneller je erbij bent, hoe groter de kans dat de tand terug geplaatst kan worden of verdere schade beperkt blijft.
Eerste hulp bij een afgebroken tand
Wat kun je zelf doen tot je bij de tandarts bent? Met deze eerste hulp bescherm je je tand en de omliggende tanden.
Spoelen met koud water
Spoel je mond voorzichtig met koud water. Zo verwijder je bloed, vuil en losse stukjes.
Let op: doe dit zachtjes, zodat je het afgebroken deel of een eventuele tandwortel niet verder beschadigt.
Koud water helpt ook om eventuele pijn wat te verlichten.
Bewaren van het afgebroken stuk
Heb je een afgebroken stuk tand gevonden? Bewaar dit dan goed.
Spoel het voorzichtig schoon met koud water en leg het in een schoon potje. Melk of speeksel zijn de beste methode om het stukje tand tijdelijk in te bewaren. Zo droogt het niet uit en kan de tandarts bekijken of het mogelijk is om het tand terug te plaatsen of ermee te herstellen.
Mond spoelen en tand beschermen
Na het spoelen kun je je mond verder schoon houden door regelmatig te spoelen. Vermijd wel krachtig spoelen.
Is de tand of kies afgebroken tot op het tandvlees, of zit er een scherpe rand? Bedek het dan voorzichtig met een stukje suikervrije kauwgom of was. Zo bescherm je je tong en wang tegen snijwondjes.
Probeer het afgebroken deel niet zelf terug te duwen. Ga direct naar de tandarts zodat die kan beoordelen hoe je tand het best hersteld wordt.
Wanneer moet je direct naar de tandarts?
Bij een afgebroken tand is het belangrijk om snel te laten beoordelen hoe ernstig de schade is. In deze gevallen ga je best meteen naar je tandarts:
als een tand volledig is afgebroken
als er een groot stuk tand of kies afgebroken is
bij hevige pijn of gevoeligheid
als je tand loszit of uitgevallen is
als je tandvlees beschadigd is of bloedt
Een snelle behandeling kan verdere schade voorkomen en de kans vergroten dat een afgebroken tand hersteld kan worden.
Oorzaken van een afgebroken tand
Waarom breekt een tand af? Er zijn verschillende oorzaken. Soms onverwacht, soms door bestaande verzwakking.
Ongeval of val
Een veelvoorkomende oorzaak is een ongeval. Denk aan een val op het gezicht, een botsing tijdens het sporten of een slag op de mond. Wanneer je tand volledig of gedeeltelijk afbreekt door zo’n ongeval, is het belangrijk om het afgebroken stuk te bewaren en zo snel mogelijk een tandarts te raadplegen.
Bijten op hard voedsel
Een andere oorzaak is bijten op hard voedsel. Een gebroken tand kan ontstaan door iets eenvoudigs als het bijten op een noot, harde snoep of een onverwacht stukje bot.
Soms breekt er een stukje tand af, soms gaat het om een groter afgebroken deel. In beide gevallen is het belangrijk om de breuk goed te laten beoordelen.
Zwakke tanden door tandbederf
Tandbederf maakt het tandweefsel brozer. Een tand die aangetast is door gaatjes of een oude vulling verliest aan stevigheid. Zo ontstaat er meer risico dat de tand breekt bij normaal gebruik.
Bij zwakke tanden kan zelfs een lichte beet of gewoon kauwen al genoeg zijn om een breuk te veroorzaken.
Hoe wordt een afgebroken tand hersteld?
Kleine breuken: polijsten of vullen
Bij kleine breuken of een stukje tand dat is afgebroken, kan je tandarts het zichtbare deel polijsten. Zo verdwijnen scherpe randen en ziet de tand er weer egaal uit.
Is er toch iets meer tand verloren gegaan, dan wordt de beschadigde tand vaak opgevuld met composietmateriaal. Hiermee kan de oorspronkelijke vorm mooi worden hersteld.
Groot stuk afgebroken: opbouw of facings
Bij een groot stuk afgebroken tand of voortand wordt meestal gekozen voor een opbouw met composiet of voor facings.
Facings zijn schildjes die op de voorzijde van de tand geplaatst worden. Ze zorgen voor een mooie afwerking en herstellen het uiterlijk van je gebit.
Dit is vaak de beste methode bij een afgebroken voortand waarbij je graag een natuurlijk resultaat wil.
Afgebroken kies of tand volledig afgebroken: kroon of implantaat
Wanneer een kies afgebroken is of een tand volledig afgebroken is tot aan het tandvlees of zelfs tot aan de wortel, volstaat vullen niet meer.
Dan wordt vaak gekozen voor een kroon of implantaat. Een kroon wordt geplaatst over een opbouw op de bestaande tandwortel, als die nog stevig genoeg is.
Als de wortel niet meer bruikbaar is, kan er eerst een implantaat geplaatst worden. Hierop wordt dan een kroon bevestigd zodat de tand of kies opnieuw functioneel is en je zonder problemen kunt kauwen.
Wortelkanaalbehandeling bij beschadigde zenuw
Als de zenuw van de tand beschadigd is door de breuk, kan een wortelkanaalbehandeling nodig zijn.
De tandarts verwijdert dan het aangetaste zenuwweefsel en reinigt de wortelkanalen. Zo wordt verdere pijn of infectie voorkomen.
Na de behandeling wordt de tand vaak extra verstevigd met een opbouw en eventueel een kroon, zodat de tand opnieuw goed beschermd is.
Veelgestelde vragen over een afgebroken tand
Is het erg als een stukje tand afbreekt?
Dat hangt af van de grootte van het afgebroken stuk. Bij kleine breuken kan je tandarts het vaak eenvoudig polijsten of opvullen. Bij een groter afgebroken deel is een opbouw of kroon nodig om de tand opnieuw te versterken.
Hoeveel kost het om een afgebroken tand te maken?
De kosten verschillen per situatie. Bij een kleine breuk zijn de kosten beperkt. Als er een groot stuk van de tand volledig afgebroken is, kan een kroon of implantaat nodig zijn, wat duurder is. Je tandarts maakt hiervoor een duidelijke begroting.
Wat gebeurt er bij een afgebroken voortand?
Een afgebroken voortand wordt meestal hersteld met een opbouw of facings. Zo krijgt de tand opnieuw een natuurlijke uitstraling en blijft je glimlach mooi.
Kan een uitgevallen tand teruggeplaatst worden?
Ja, in sommige gevallen. Als je tand volledig uitgevallen is na een ongeval en je gaat direct naar de tandarts, bestaat de kans dat de tand terug geplaatst kan worden. Bewaar de tand in melk en vermijd dat je aan de wortel raakt.
