Sinusitis geeft druk in de bijholtes rond neus en wangen. Die druk kan uitstralen naar de bovenkaak, waardoor tandpijn opduikt terwijl de oorzaak in de sinussen ligt.
In deze gids lees je hoe je de symptomen herkent, wat helpt tegen de pijn en wanneer je best de huisarts of tandarts contacteert.
Wat is sinusitis?
Sinusitis is een ontsteking van de bijholtes rond neus, wangen en voorhoofd. De slijmvliezen zwellen op, er hoopt zich slijm op waardoor de afvoeren uit de sinussen verstopt raken.
De meest voorkomende oorzaak is een verkoudheid. Soms sluit zich daar een bacteriële infectie bij aan, zeker wanneer de klachten langer aanhouden of erger worden.
Hoe veroorzaakt chronische sinusitis tandpijn?
De sinussen boven de bovenkaak liggen vlak bij de wortels van de kiezen. Bij chronische sinusitis blijven de slijmvliezen gezwollen waardoor er druk ontstaat op de tandwortel en de omliggende zenuwen.
Die druk voelt aan als tandpijn die zich uitstrekt over meerdere tanden tegelijk. Bukken, stappen of gaan liggen kan de pijn versterken omdat de druk in de sinussen dan toeneemt.
Verschil tussen sinuspijn en echte tandpijn
Sinuspijn is beklemmend, verspreid en gaat vaak samen met een verstopte neus, druk in het gezicht en soms hoofdpijn. De pijn verandert wanneer je houding wijzigt en neemt soms af in een warme badkamer met vochtige lucht.
Echte tandpijn zit vaker in één tand en verergert bij bijten of bij contact met koud water. Blijven de klachten zonder neusproblemen bestaan, dan is de tandarts de juiste volgende stap om de oorzaak te vinden.
Herkenbare symptomen en snelle zelftest
Typische symptomen zijn een verstopte neus, druk in het voorhoofd en pijn die uitstraalt naar de bovenkaak. Je proeft soms een vieze smaak door slijm in de keelholte en je adem kan minder fris ruiken. Bij een bacteriële infectie zie je vaker etterige neusloop en koorts.
Twijfel je of het om sinusitis gaat, doe dan een korte zelftest. Buig langzaam voorover of ga even liggen en let op of de tandpijn toeneemt door extra druk in de sinussen. Druk zacht op de wangen en onder de ogen en kijk of die druk dezelfde pijn oproept.
Snuit je neus voorzichtig en niet te hard. Een douche met vochtige lucht of spoelen met lauw zoutoplossing kan de klachten even verminderen, maar gebruik nooit kokend water.
Wanneer ga je naar de tandarts en wanneer naar de huisarts?
Bel de huisarts bij tandpijn samen met neusklachten zoals zwelling rond de wangen, verstopte neus, hoofdpijn of koorts. De arts kan een neusspray, een pijnstiller nemen als advies of antibiotica overwegen wanneer de klachten wijzen op een bacteriële oorzaak.
Ga naar de tandarts wanneer de pijn uit één tand komt, verergert bij bijten of koud water, of wanneer er een zichtbare vulling los zit. Een probleem aan de tandwortel in de bovenkaak kan gelijkaardige klachten veroorzaken en vraagt tandheelkundige zorg.
Zoek meteen hulp bij hoge koorts, een snel toenemende zwelling in het gezicht, dubbelzien of pijn bij oogbewegingen. Dit zijn alarmsignalen waarbij volwassenen en jonge kinderen snel moeten worden gezien.
Meest voorkomende oorzaak en risicofactoren
De meest voorkomende oorzaak is een verkoudheid die de slijmvliezen doet opzwellen waardoor de afvoer uit de bijholtes moeilijker verloopt. Hierdoor kunnen bacteriën makkelijker groeien en ontstaat er een infectie of bijholteontsteking.
Allergie, vaak hard snuiten en roken vergroten het risico op aanhoudende klachten. In zeldzame gevallen veroorzaakt een ontsteking aan een tandwortel in de bovenkaak sinusitis, zeker wanneer tandplak en gaatjes niet tijdig behandeld worden.
Chronische sinusitis blijft langer duren en kan terugkomen bij koude periodes of wanneer een neusspray of andere medicatie niet correct wordt gebruikt. Bespreek mogelijke bijwerkingen en een plan op maat met je huisarts.
Hoe stelt de tandarts of arts de juiste diagnose?
De huisarts bekijkt neus en keelholte, voelt aan het voorhoofd en drukt op de wangen. Verstopte neus, gezwollen slijmvliezen, etterige neusloop en koorts wijzen vaker op sinusitis, meestal veroorzaakt door een verkoudheid en soms door een bacteriële infectie.
De tandarts controleert de bovenkaak tand per tand. Reageert één tand fel bij bijten of koud water, dan denken we sneller aan een tandwortelprobleem dan aan druk uit de sinussen. Zo vermijden we dat een tandpijn tandheelkundige oorzaak onopgemerkt blijft.
Bij jonge kinderen en bij volwassenen met alarmsymptomen zoals hoge koorts, snel toenemende zwelling of pijn rond de ogen beslist de arts sneller over bijkomende stappen. Denk aan beeldvorming of doorverwijzing.
Behandeling van sinusitis
Lichte sinusitis geneest vaak spontaan. Rust, warme dranken en lucht met voldoende vocht helpen om slijm te verdunnen en klachten te verminderen. Snuit je neus voorzichtig en niet hard, zo voorkom je extra irritatie.
Spoelingen met lauwe zoutoplossing zijn veilig en kunnen een paar keer per dag. Gebruik nooit kokend water en stop bij duidelijke irritatie. Een neusspray met cortisone kan de ontsteking helpen onderdrukken, bespreek mogelijke bijwerkingen met de huisarts.
Antibiotica zijn enkel zinvol wanneer een bacteriële infectie waarschijnlijk is. Denk aan aanhoudende koorts, erg purulente afscheiding en pijn die verergert na meerdere dagen. Bij chronische sinusitis maak je best samen met de huisarts een plan om opstoten te beperken.
Behandeling van tandpijn door sinusdruk
De tandpijn vermindert zodra de sinussen tot rust komen. Pijnstiller nemen volgens advies van de huisarts kan, gecombineerd met zoutoplossing en rust met het hoofd wat hoger. Vermijd scherpe temperatuurschommelingen en kies voor zachte voeding.
Merk je dat de pijn vooral uit één tand komt of erger wordt bij bijten, maak dan een afspraak bij de tandarts. Een verborgen oorzaak in de mond kan gelijkaardige symptomen geven en vraagt een andere aanpak. Blijven klachten aanhouden ondanks behandeling van de sinussen, dan is een dubbele evaluatie door huisarts en tandarts aangewezen.
Wat kun je thuis doen voor tijdelijke verlichting?
Zorg voor lucht met voldoende vocht. Een warme douche of een kom met warm water naast je bed kan de sinussen openen en de druk verminderen. Gebruik nooit kokend water om irritatie te vermijden.
Spoel de neus voorzichtig met een lauwe zoutoplossing. Deze spoelingen mag je een paar keer per dag herhalen om slijm los te maken en gezwollen slijmvliezen te kalmeren.
Een neusspray met cortisone kan de ontsteking helpen onderdrukken. Bespreek mogelijke bijwerkingen met de huisarts voor je medicatie start of wijzigt.
Kies voor warme dranken en houd het hoofd wat hoger wanneer je gaat liggen. Een pijnstiller nemen volgens advies kan helpen tegen pijn en hoofdpijn.
Snuit niet te hard, zo voorkom je extra druk in de bijholtes. Let op bijkomende signalen zoals een vieze smaak of slechte adem door slijm in de keelholte.
Wat als de klachten blijven of terugkeren?
Blijven de klachten langer dan een week, dan is een afspraak bij de huisarts aangewezen. De arts beoordeelt of het om een bacteriële infectie gaat en of antibiotica nodig zijn.
Keert het probleem geregeld terug, dan spreken we van chronische sinusitis. Allergie of nauwe afvoerkanaaltjes van de bijholtes kan dit in stand houden. Een behandelplan op maat vermindert de kans op nieuwe opstoten.
Zoek snel hulp bij hoge koorts, etterige neusloop, toenemende zwelling in het gezicht of pijn rond de ogen. Dubbelzien of pijn bij oogbewegingen vraagt onmiddellijke beoordeling.
Wordt de pijn scherp en voel je ze vooral in één tand in de bovenkaak, laat dan ook de tandarts kijken. Een probleem aan een tandwortel kan gelijkaardige symptomen veroorzaken en vraagt een andere aanpak.
Veelgestelde vragen over sinusitis en tandpijn
Waarom tandpijn bij sinusitis?
Bij sinusitis raken de slijmvliezen in de bijholtes gezwollen en ontstaat druk in de sinussen. Die druk ligt vlak bij de tandwortels in de bovenkaak en prikkelt de zenuwen, waardoor tandpijn ontstaat die je over meerdere tanden voelt. Bukken of voorover leunen kan de pijn verergeren.
Wat zijn de symptomen van zware sinusitis?
Zware sinusitis geeft vaak hevige drukpijn in wangen en voorhoofd, een verstopte neus en hoofdpijn. Er kan hoge koorts zijn met etterige neusloop, soms ook een vieze smaak en een minder frisse adem door slijm dat naar de keel loopt. Dit beeld past geregeld bij een bacteriële infectie en vraagt een beoordeling door de huisarts.
Wat zijn vier symptomen van een kaakholteontsteking?
Vier typische signalen zijn tandpijn in de bovenkaak aan meerdere tanden, druk of pijn in de wang, verergering bij bukken, en een verstopte neus met soms etterige afscheiding of vieze smaak. Houden deze klachten aan, laat je dan nakijken door de huisarts.
Kan bijholteontsteking kiespijn veroorzaken?
Ja. Druk uit de bijholtes kan de zenuwen rond de tandwortels prikkelen en zo kiespijn veroorzaken. Wordt de pijn scherp en komt ze duidelijk uit één tand, laat dan ook een tandarts beoordelen of er geen tandheelkundige oorzaak meespeelt.
